INFORMACJE
Informator ósmoklasisty
KALENDARZ

Odwiedziło nas już:
Liczniki
osób.


Sitodruk jako doskonała technika druku. Zapraszam do pracowni

 

Logo
Sitodruk jako doskonała technika druku. Zapraszam do pracowni

Technika sitodruku wywodzi się od metod druku szablonowego, stosowanego na Dalekim Wschodzie od tysięcy lat. Za twórców tej techniki uznaje się Japończyków. W XVII Yuzensai Miyasaki-San przystosował metodę malowania szablonowego do drukowania wzorów na kimonach. Chciał w ten sposób obejść zakaz nanoszenia malowanych ręcznie kimon przez nieuprzywilejowane warstwy społeczne. W XIX w. Zisukeo Hirose wynalazł szablon zwany "katagami". Wycięty z papieru motyw wzoru nanoszony był na napiętą na drewnianej ramie siatkę z włosów ludzkich lub zwierzęcych. Na wyspach Fidżi szablony do drukowania tkanin wykonywano z dziurkowanych liści bananów. W XVIII wieku szablony używano do wykonywania imitacji tkanin dekoracyjnych, później także tapet. Pod koniec tego samego wieku szablon znalazł szerokie zastosowanie w dekoracji ścian, mebli i innych sprzętów. Samuel Simon użył sita z jedwabiu – naciągniętego na ramę, zakrytego częściowo lakierem użył w 1907 roku w Manchester opatentował tę metodę nazywając ją silk-screen. W Europie technika sitodrukowa znana jest od II połowy II wieku.

W metodzie sitodruku kluczowa jest matryca, tzw. sito. Jest to rama, najczęściej aluminiowa, na które jest napięta siatka o bardzo drobnych "oczkach". Siatka wykonana jest z jedwabiu naturalnego, nylonu, poliamidu, poliestru lub metalu. Po nałożeniu emulsji i naświetleniu część oczek w sicie zostaje zasklepiona, natomiast wolne oczka tworzą matrycę. Szablon tworzy utwardzona warstwa światłoczuła, nie przepuszczająca farby, stanowiąca negatywowy obraz drukowanego wzoru. Formą drukową są oczka siatki niepokryte emulsją. Podczas drukowania, odpowiednia farba jest rozprowadzana na całej powierzchni siatki za pomocą rakla. Przeciska się ona jednak tylko przez wolne oczka bezpośrednio na powierzchnię odzieży. W ten sposób powstaje efektowny nadruk.

Sitodruk jest techniką drukarską, dzięki której można wykonywać wielokolorowe nadruki na różnorodnych powierzchniach (m.in. tkaninie, plastiku, papierze, ścianie), czyli właściwie każdej w miarę płaskiej powierzchni.

W naszej Pracowni Nowoczesnych Technologii posługujemy się techniką tzw. ręcznego sitodruku i farbami wodnymi na siatkach napiętych na aluminiowe ramy.

7 marca zorganizowaliśmy lekcję pokazową dotyczącą techniki sitodruku. Podczas tych zajęć młodzież miała możliwość spróbowania druku na bawełnie. Przygotowanie matrycy wymagało zorganizowania odpowiedniego stanowiska. Liczyło się oświetlenie, temperatura pomieszczenia, itp. Technologia wykonania formy drukowej obejmowała:

  • odtłuszczenie siatki,
  • naniesienie roztworu kopiowego za pomocą rynienki co musieliśmy wykonać bardzo starannie,
  • suszenie warstwy kopiowej przy ułożeniu płaskim w temeraturze od 20°C do 30°C,
  • naświetlanie sita z nałożonym diapozytywem,
  • wymwyanie (wywoływanie) elementów które nie zostały naświetlone,
  • suszenie formy drukowej,
  • retusz formy drukowej.

    Prace związane z wykonaniem formy drukowej wymagały niezwykłej cierpliwości i dokładności. Zostało podjetych kilkanaście prób, a największą cierpliwością i dokładnością wykazała się Joanna Wiącek, uczennica klasy 1D technik cyfrowych procesów graficznych. Joasi gratulujemy wytrwalości i profesjnalego podejscia do zadania. W efekcie otrzymaliśmy piękną formę drukową.

    Na tym etapie mogliśmy przystąpić do druku. Techniki drukarskiej uczyła się młodzież z klas: 1D, 2E i 3F. Wydruki na tkaninie bawełnianej okazały się wspaniałym pomysłem.

    Udało się zaobserwować, że wydruk zależał od wielu czynników. Ważny był nacisk rakla, pod odpowiednim kątem; gęstość sita oraz struktura tkaniny. Wszystkie wydruki były w pełni satysfacjonujące. Uświadomiliśmy sobie że, pomimo dostępności wielu różnorodnych technik powielania obrazu metoda sitodruku jest, obok szablonów, najłatwiejszym sposobem na efektywne rozprzestrzenienie plamy koloru w kilkunastu lub kilkudziesięciu egzemplarzach. Dzięki niskiemu nakładowi metoda ma dwie zalety: niski budżet oraz krótki termin projektowania-drukowania. Dzięki temu tzw. „sito” jest popularną metodą druku.

    Sitodruk może być wykorzystany do drukowania jedno i wielobarwnego. Służy również do druku wielkoformatowego, na papierze, tekturze, foliach i płytach z tworzyw sztucznych, metalach oraz na przedmiotach uformowanych, tzw. kształtkach z różnych materiałów, m. in. na butelkach szklanych i z tworzyw sztucznych, pojemnikach, płytach kompaktowych, itp. Jest to jedyna metoda umożliwiająca zadruk tak wielu rodzajów podłoża, o różnej fakturze i kształcie.

    Zapotrzebowanie na wykwalifikowanych „sitodrukarzy” przyczyniło się do zgłębienia wiedzy z takiej specjalności. Także wyższe szkoły prowadzą zajęcia w pracowniach sitodruku.

    Zajęcia z sitodruku prowadziły Bernadeta Bieniasz-Erazmus, Joanna Doroba, Małgorzata Susz, Jadwiga Kostelecka i Katarzyna Madej.


    Tekst: Bernadetta Bieniasz-Erazmus
    Małgorzata Susz
    Zdjęcia: uczniowie z klas technik cyfrowych procesów graficznych

    Galeria



    WRÓĆ